Rehabilitacja po udarze jest kluczowym etapem w procesie powrotu do zdrowia dla osób, które doświadczyły tego. Skutki udaru mogą wpływać na różne sfery życia pacjenta, wymagając kompleksowego podejścia do terapii i wsparcia.
- Czym jest udar ?
- Objawy udaru?
- Jakie są skutki udaru?
- Cele rehabilitacji
- Metody rehabilitacji
- Wyzwania i perspektywy
1. Udar
Udar mózgu, zwany także apopleksją, to nagła utrata funkcji mózgu spowodowana przerwaniem przepływu krwi do części mózgu. Może być wywołany zatorem lub krwotokiem. Objawy udaru mogą obejmować nagłą utratę mowy, trudności w chodzeniu, utratę równowagi, zaburzenia widzenia i drętwienie jednej strony ciała. W przypadku podejrzenia udaru, niezwłoczna interwencja medyczna jest kluczowa, aby zminimalizować szkody. Wdrożenie leczenia w pierwszych minutach może zdecydować o wyniku i powrocie do normalnego funkcjonowania. Świadomość objawów udaru i natychmiastowa reakcja mają fundamentalne znaczenie dla ratowania życia i zdrowia pacjenta.
2. Objawy udaru mogą być różne w zależności od tego, czy to udar niedokrwienny (spowodowany zablokowaniem przepływu krwi) czy krwotoczny (spowodowany pęknięciem naczynia krwionośnego). Ważne jest natychmiastowe rozpoznanie objawów udaru i natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej, ponieważ szybkie działanie może znacznie wpłynąć na rokowanie. Objawy udaru obejmują:
Objawy Udaru Niedokrwiennego:
- Zanik siły w jednej części ciała:
- Nagła utrata siły lub niedowład w jednej połowie ciała, zazwyczaj po jednej stronie twarzy, ramienia lub nogi.
- Problemy z mową:
- Trudności w mówieniu, zrozumieniu mowy lub znajdowaniu właściwych słów.
- Niezrozumiałe mówienie lub bełkotanie.
- Zaburzenia widzenia:
- Nagłe zaburzenia widzenia w jednym lub obu oczach, jak rozmycie, utrata wzroku lub podwójne widzenie.
- Nagłe zaburzenia równowagi i koordynacji:
- Trudności w utrzymaniu równowagi, chodzeniu lub koordynacji ruchowej.
- Mini udar wywołany stresem
Stres może prowadzić do mini udaru, zwłaszcza tzw. przemijającego ataku niedokrwiennego (TIA). Mini udar, trwający zazwyczaj do 60 minut, to istotne zjawisko, którego objawy ustępują samoistnie. Nie należy ich lekceważyć, ponieważ wystąpienie mikro udaru zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości dużego udaru.. Ważne jest zatem zrozumienie, że stres może być czynnikiem przyczyniającym się do tego rodzaju zdarzeń.
Wyróżniamy leczenia udaru Niedokrwiennego :
- Chemiczne -Tromboliza – to procedura medyczna, w której leki rozpuszczające skrzep podawane są w celu przywrócenia przepływu krwi w naczyniach. Stosuje się ją m.in. udarze mózgu i zakrzepicy żył. Istnieją dwie główne metody: tromboliza celowana, gdzie leki aplikuje się bezpośrednio do miejsca skrzepliny, i tromboliza dożylna, gdzie leki podaje się dożylnie, działając ogólnoustrojowo. Czas od wystąpienia objawów jest kluczowy, szczególnie przy udarze mózgu, gdzie trombolizę trzeba rozpocząć w ciągu 4,5 godz. Wskazania do trombolizy obejmują
zawał serca,udar mózgu, zakrzepicę żył, ostry brak krwi w kończynach i masywną zatorowość płucną. Procedura wymaga specjalistycznej wiedzy i sprzętu, a decyzję o jej zastosowaniu podejmuje lekarz. - Mechaniczna– Trombektomia- stanowi skuteczną metodę leczenia udaru niedokrwiennego mózgu. Procedura obejmuje dotarcie cewnikami do tętnicy mózgowej, zlokalizowanie i usunięcie skrzepliny odpowiedzialnej za udar. W Polsce tylko kilka ośrodków przeprowadza tego rodzaju zabiegi. Wcześniej udary były leczone głównie trombolizą, czyli rozpuszczeniem zakrzepu za pomocą leków, o ile pacjent trafiał do szpitala w ciągu 4,5 godziny od wystąpienia objawów. Obecnie trombektomia mechaniczna jest najskuteczniejszą metodą, umożliwiając uniknięcie powikłań, takich jak paraliż, i przywracając normalne funkcjonowanie po udarze niedokrwiennym. W Polsce wiele osób doświadcza udarów mózgu, z których większość to udary niedokrwienne.
Objawy Udaru Krwotocznego:
- Nagły i intensywny ból głowy:
Silny ból głowy, który może być nagły i intensywny. - Zaburzenia świadomości:
Utrata przytomności, dezorientacja lub trudności w utrzymaniu świadomości. - Nudności i wymioty:
Nudności i wymioty, często występujące w połączeniu z innymi objawami. - Zanik siły w jednej części ciała:
Podobnie jak w przypadku udaru niedokrwiennego, może wystąpić utrata siły w jednej połowie ciała. - Trudności w mówieniu:
Zaburzenia mowy, podobne do tych występujących w przypadku udaru niedokrwiennego.
Niezwłoczne wezwanie pomocy medycznej, szybka diagnoza i rozpoczęcie leczenia są kluczowe dla minimalizacji szkód i poprawy rokowania pacjenta. Ostrzeżenie: czas jest WAŻNY, i każde opóźnienie może wpłynąć negatywnie na skuteczność leczenia.
CIEKAWOSTKA osobie z podejrzeniem udaru nie można podawać wody!
Grozi to zachłyśnięciem czyli tzw. ,,utopieniem”. Do osoby z podejrzeniem udaru natychmiast wzywamy karetkę.
3. Skutki udaru mogą być różnorodne, zależnie od obszaru mózgu, który został dotknięty, oraz od rozmiaru i rodzaju uszkodzeń. Poniżej przedstawiam kilka powszechnych zmian, jakie mogą wystąpić po udarze:
- Utrata mowy (afazja): Uszkodzenie obszarów mózgu odpowiedzialnych za mowę może prowadzić do trudności w porozumiewaniu się, zrozumieniu mowy lub znalezieniu właściwych słów.
- Niedowład lub paraliż: Udary mogą prowadzić do utraty kontroli nad mięśniami, co objawia się niedowładem lub paraliżem w jednej stronie ciała.
- Trudności w chodzeniu i równowadze: Uszkodzenia obszarów odpowiedzialnych za kontrolę ruchu mogą prowadzić do trudności w utrzymaniu równowagi oraz problemów z chodzeniem.
- Zaburzenia połykania: Uszkodzenie obszarów mózgu związanych z połykaniem może powodować trudności w tym procesie, co z kolei zwiększa ryzyko aspiracji.
- Problemy z poznawaniem i pamięcią: Udary mogą wpływać na funkcje poznawcze, takie jak koncentracja, pamięć krótkotrwała i długotrwała, co może prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
- Zmiany emocjonalne: Pacjenci po udarze mogą doświadczać depresji, lęku, drażliwości czy zmienionego nastroju, co często wynika z uszkodzeń mózgu lub frustracji związaną z procesem rehabilitacji.
- Zmiany sensoryczne: Mogą wystąpić problemy z odczuwaniem i rozumieniem bodźców z otoczenia, co wpływa na percepcję sensoryczną.
- Zmiany po stronie zdrowej: Aby zrekompensować utratę funkcji w jednej części ciała, osoba po udarze może nadmiernie obciążać stronę zdrową, co może prowadzić do dodatkowych problemów.
- Zmiany w życiu codziennym: Pacjenci po udarze często muszą dostosować swoje życie codzienne, a także zmierzyć się z nową rzeczywistością, co może obejmować konieczność korzystania z pomocy osób najbliższych.
Ważne jest szybkie rozpoznanie udaru, natychmiastowe podjęcie leczenia, ponieważ czas jest kluczowy dla ograniczenia uszkodzeń mózgu. Leczenie może obejmować stosowanie leków przeciwzakrzepowych, fizjoterapię, logopedię, rehabilitację oraz inne metody terapeutyczne dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Przewlekła opieka i rehabilitacja są istotne w procesie powrotu do jak największej niezależności po udarze.

ZWOLNIENIA, RECEPTA szybki i wygodny dostęp, bezpłatnie
Czy to możliwe, żeby zwolnienie lekarskie i receptę na leki otrzymać bez zbędnych formalności i bezpłatnie?
Czytaj więcej
osasuna.pl/blog-poznan/
4. Cele Rehabilitacji
Rehabilitacja ma na celu przywrócenie jak największej niezależności pacjenta poprzez skierowane ćwiczenia i terapie, obejmujące fizyczność, mowę, funkcje poznawcze oraz aspekty psychospołeczne.
4. Metody rehabilitacyjne
- Fizjoterapia:
- Ćwiczenia mające na celu poprawę siły mięśniowej i koordynacji ruchowej.
- Trening równowagi i chodu.
- Logopedia:
- Ćwiczenia usprawniające mowę i komunikację.
- Terapia połykania.
- Ergoterapia:
- Trening umiejętności dnia codziennego, takich jak ubieranie czy jedzenie.
- Wzmacnianie funkcji manualnych.
- Neuropsychologia:
- Ćwiczenia poprawiające funkcje poznawcze, m.in. pamięć i koncentrację.
- Pomoc w radzeniu sobie z aspektami emocjonalnymi.
- Farmakoterapia:
Leki przeciwzakrzepowe: Mogą być stosowane w celu zapobiegania powtórnym zakrzepom i udarom.
Leki obniżające ciśnienie krwi: Kontrola ciśnienia krwi jest kluczowa w prewencji kolejnych udarów.
Leki na kontrolę czynności serca: W przypadku, gdy problemy sercowe przyczyniły się do udaru.
6. Monitorowanie i kontrola czynników ryzyka:
Monitorowanie ciśnienia krwi: Regularne pomiary ciśnienia krwi są istotne dla utrzymania go na bezpiecznym poziomie.
Kontrola poziomu cukru we krwi: Osoby z cukrzycą mają zwiększone ryzyko udaru, dlatego kontrola poziomu cukru jest ważna.
Zmiana stylu życia: Wprowadzenie zdrowej diety, regularnej aktywności fizycznej i rzucenie palenia może pomóc w kontrolowaniu czynników ryzyka.
7. Wsparcie psychologiczne:
Terapia psychologiczna: Pomoc w radzeniu sobie z emocjonalnymi skutkami udaru, takimi jak depresja czy lęk.
Wsparcie społeczne: Rodzina, przyjaciele i grupy wsparcia mogą odgrywać istotną rolę w procesie leczenia.
8. Badania kontrolne:
Badania Kontrolne:
- Obserwacja przez specjalistów: Regularne badania kontrolne przez lekarzy specjalizujących się w leczeniu udarów pomagają monitorować postęp i dostosować plan leczenia.
- Obrazowanie mózgu: Powtarzane badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK) czy rezonans magnetyczny (MRI), mogą pomóc w ocenie ewentualnych zmian w mózgu.
9. Edukacja pacjenta i opiekunów
- Ćwiczenia poprawiające funkcje poznawcze, m.in. pamięć i koncentrację.
- Pomoc w radzeniu sobie z aspektami emocjonalnymi.
6. Wyzwania i Perspektywy
Rehabilitacja po udarze może napotykać na różnorodne wyzwania, takie jak indywidualne różnice pacjentów, stopień uszkodzeń mózgu oraz motywacja do kontynuowania terapii. Skuteczna rehabilitacja może przynieść znaczne poprawy w jakości życia i samodzielności po udarze.
Ważne jest, aby plan rehabilitacyjny był dostosowany do konkretnych potrzeb pacjenta, uwzględniając jego deficyty i cele. Współpraca z naszym zespołem z Centrum Medycznego OSASUNA oraz wsparcie rodziny odgrywają kluczową rolę w procesie rehabilitacji, pomagając w powrocie do zdrowia.
ZADZWOŃ (61) 658 53 10