Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa jest to stan, w którym dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego spowodowanego przez zwężenie lub zablokowanie tętnic wieńcowych. Tętnice wieńcowe są to naczynia krwionośne, które doprowadzają krew bogatą w tlen i substancje odżywcze do serca. Jeśli przepływ krwi przez te tętnice jest ograniczony lub zatrzymany, komórki mięśnia sercowego nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu i mogą ulec uszkodzeniu lub obumrzeć. Choroba wieńcowa jest jedną z najczęstszych i najgroźniejszych chorób układu krążenia, która może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zawał serca, niewydolność serca, arytmię czy nagłą śmierć sercową.

Przyczyny choroby wieńcowej

Główną przyczyną choroby wieńcowej jest miażdżyca, czyli proces chorobowy polegający na odkładaniu się złogów tłuszczowych (tzw. blaszek miażdżycowych) na ścianach tętnic. Blaszki miażdżycowe powodują zwężenie światła tętnic, utratę ich elastyczności i sprężystości oraz zwiększenie ryzyka powstania zakrzepów. Miażdżyca rozwija się stopniowo przez wiele lat i jest związana z wieloma czynnikami ryzyka, takimi jak:

• nieprawidłowa dieta bogata w tłuszcze nasycone, cholesterol i cukry proste
• brak aktywności fizycznej
• palenie tytoniu
• nadwaga i otyłość
• nadciśnienie tętnicze
• cukrzyca
• zaburzenia lipidowe (np. podwyższony poziom cholesterolu LDL lub triglicerydów)
• predyspozycje genetyczne
• płeć męska
• wiek powyżej 45 lat u mężczyzn i 55 lat u kobiet
• stres.

Objawy choroby wieńcowej mogą być różne w zależności od stopnia zaawansowania choroby, nasilenia niedokrwienia mięśnia sercowego i indywidualnej wrażliwości pacjenta. Najczęstszym objawem choroby wieńcowej jest dławica piersiowa, czyli ból lub dyskomfort w klatce piersiowej, który pojawia się podczas wysiłku fizycznego, stresu emocjonalnego lub zimna i ustępuje po odpoczynku lub przyjęciu leku rozszerzającego naczynia (np. nitrogliceryny). Ból dławicowy może promieniować do szyi, żuchwy, ramion, pleców lub brzucha. Może być również towarzyszyć przez duszność, potliwość, nudności, wymioty, osłabienie lub lęk.

Innym objawem choroby wieńcowej może być duszność wysiłkowa, czyli trudność w oddychaniu podczas wykonywania codziennych czynności. Duszność wynika z zaburzenia pracy lewej komory serca i zastoiny płucnej. Może się nasilać w nocy lub w pozycji leżącej.

W niektórych przypadkach choroba wieńcowa może przebiegać bezobjawowo lub z atypowymi objawami, takimi jak niestrawność, zgaga, ból brzucha, ból pleców czy zmęczenie. Takie objawy mogą być mylone z innymi schorzeniami i opóźniać rozpoznanie i leczenie choroby wieńcowej.

Ostra postać choroby wieńcowej objawia się jako ostry zespół wieńcowy (OZW), który obejmuje niestabilną dławicę piersiową i zawał mięśnia sercowego. Niestabilna dławica piersiowa to stan, w którym ból dławicowy występuje w spoczynku, jest silniejszy, dłużej trwa lub łatwiej się wywołuje niż zwykle. Zawał mięśnia sercowego to stan, w którym dochodzi do całkowitego zamknięcia tętnicy wieńcowej przez zakrzep i martwicy części mięśnia sercowego. Objawy OZW są podobne do objawów dławicy piersiowej, ale są bardziej intensywne, dłużej utrzymują się i nie ustępują po odpoczynku lub przyjęciu leku. Mogą być również towarzyszyć przez bladość, sinicę, zimne poty, tachykardię, hipotensję, zaburzenia rytmu serca, utratę przytomności lub zgon.

OZW jest stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Im szybciej zostanie podjęte leczenie, tym większa szansa na uratowanie życia i ograniczenie uszkodzenia serca.

Diagnostyka choroby wieńcowej opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym, badaniach laboratoryjnych i obrazowych. W wywiadzie lekarz pyta pacjenta o rodzaj, częstość, nasilenie i okoliczności występowania objawów, o czynniki ryzyka choroby wieńcowej, o choroby współistniejące i przyjmowane leki. W badaniu fizykalnym lekarz ocenia ogólny stan pacjenta, ciśnienie tętnicze, tętno, odgłosy serca i płuc oraz obecność obrzęków kończyn dolnych.

Badania laboratoryjne polegają na pobraniu krwi pacjenta i oznaczeniu poziomu glukozy, cholesterolu, triglicerydów, kreatyniny i innych parametrów biochemicznych. Ważnym wskaźnikiem jest także hemoglobina glikowana (HbA1c), która odzwierciedla średni poziom glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. W przypadku podejrzenia OZW wykonuje się także test troponiny, która jest markerem uszkodzenia mięśnia sercowego.

Badania obrazowe służą do oceny budowy i funkcji serca oraz drożności tętnic wieńcowych. Najczęściej stosowanymi badaniami są:

• elektrokardiogram (EKG) – zapis elektrycznej aktywności serca, który pozwala na wykrycie zaburzeń rytmu serca, niedokrwienia mięśnia sercowego lub zawału
• echokardiografia (ECHO) – badanie ultrasonograficzne serca, które pozwala na ocenę wielkości i grubości komór i przegród serca, ruchomości ścian mięśnia sercowego oraz pracy zastawek
• test wysiłkowy – badanie polegające na wykonaniu wysiłku fizycznego (np. na bieżni lub rowerze stacjonarnym) pod kontrolą EKG i ciśnienia tętniczego, które pozwala na ocenę tolerancji wysiłku i reakcji serca na obciążenie
• scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego – badanie polegające na podaniu dożylnym izotopu promieniotwórczego (np. talu lub technetu), który gromadzi się w dobrze ukrwionych obszarach mięśnia sercowego i emituje promieniowanie gamma. Następnie wykonuje się zdjęcia specjalną kamerą gamma, która rejestruje rozkład izotopu w sercu. Badanie pozwala na ocenę przepływu krwi przez tętnice wieńcowe oraz wykrycie obszarów.

A jeśli chcesz zrobić coś dobrego dla siebie i innych, dołącz do naszej akcji badania cukrzycy. Cukrzyca to choroba, która może być przyczyną lub powikłaniem choroby wieńcowej. W naszej akcji możesz wykonać bezpłatny test cukru we krwi i otrzymać poradę lekarską.

ZADZWOŃ (81) 460 38 10